دامنه سطح بالا چیست؟

TLD اختصاری است که برای دامنه سطح بالا (top-level domain) استفاده می‌شود. دامنه سطح بالا (TLD)، که به عنوان پسوند دامنه نیز شناخته می‌شود، بخشی از یک نام دامنه است که در سمت راست آن قرار دارد. به عنوان مثال، در دامنه‌ iedco.ir، iedco نام دامنه و.ir پسوند دامنه (TLD) است. پسوندهای معمول دیگر شامل .org و .net نیز هستند.

رسماً سه نوع TLD به رسمیت شناخته شده‌اند که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد. همچنین در نظر داشته باشید که در هنگام خرید دامنه ir نیز می‌توانید از میان TLD‌های مختلف انتخاب نمایید که به عنوان دامنه‌های سطح بالای کشور ایران شناخته می‌شوند. همچنین در صورت نیاز به انتقال دامنه، تمدید دامنه و نیز تعریف DNS  و یا DDNS  نیز باید با در نظر گرفتن نوع دامنه اقدامات لازم را انجام دهید.

انواع دامنه سطح بالا

آیکان براساس نوع کاربرد، هدف، نوع مالکیت و موقعیت جغرافیایی وب‌سایت‌ها، TLD را به چهار دسته اصلی طبقه‌بندی می‌کند. در ادامه هر یک از آن‌ها را توضیح خواهیم داد.

 دامنه‌های سطح بالا عموم:gTLD

دامنه های سطح بالای عمومی

gTLD مختصر شده عبارت Generic Top-level Domains بوده و متداول‌ترین نوع دامنه‌ای است که به طیف‌های مختلف کاربران اجازه ثبت را می‌دهد. معروف‌ترین نمونه‌های این نوع دامنه سطح بالا عبارتند از:

• .com مخفف commercial بوده و برای سایت‌های تجاری کاربرد دارد، البته امروزه انواع سایت‌ها امکان ثبت پسوند com را دارند.
• .orgاین پسوند مخفف organization بوده و بیشتر برای سازمان‌های دولتی و خصوصی به کار می رود.
• .net مخفف network بوده و عموما برای شبکه‌های کامپیوتری و سخت افزاری به کار می‌رود.
• .xyz برای استفاده عمومی‌به کار می‌رود و طیف وسیعی از وب سایت‌ها را شامل می‌شود.
• .nameعموما برای سایت‌های شامل نام افراد و نام سازمان‌ها و شرکت‌ها به کار می‌رود.
• .biz مخفف business بوده و عموما برای کسب‌و‌کارها و تجارت‌های آنلاین به کار می‌رود.
• .info مخفف Information بوده و عموما برای سیستم عامل‌های اطلاعاتی به کار می‌رود.

همچنین علاوه بر این موارد، gTLD‌هایی وجود دارد که محدود به کاربران خاصی است و دامنه‌های سطح بالای حمایت شده (sponsored top-level domains) نامیده می‌شوند. 

دامنه‌های سطح بالا حمایت شده Stld:

sTLD و یا Sponsored Top-level Domains  نوعی دامنه عمومی ‌سطح بالا است که توسط سازمان‌های خصوصی ارائه می‌شود. کاربرانی که می‌خواهند سایت خود را تحت این نوع دامنه‌ها ثبت کنند باید از قوانین خاصی پیروی کنند.

برخی از نمونه‌های sTLD عبارتند از:

• gov مخفف government بوده و عموما برای سایت‌های دولتی ایالات متحده به کار می‌رود.
• edu مخفف education بوده و عموما برای موسسات آموزشی به کار می‌رود.
• Int عموما برای سازمان‌های بین المللی مرتبط با معاهدات به کار می‌رود.
• mil مخفف military بوده و عموما برای ارتش ایالات متحده به کار می‌رود.
• mobi مخفف mobile بوده و عموما برای وب سایت‌های ارائه دهنده محصولات و خدمات موبایل به کار می‌ر‌ود.
• jobs برای شرکت‌ها یا سازمان‌های حقوقی به کار می‌رود.
• Tel عموما برای وب سایت‌های خدمات ارتباطات اینترنتی به کار می‌ر‌ود.
• Post عموما برای سایت‌های خدمات پستی به کار می‌رود.
• Asia عموما برای وب سایت‌های مستقر در منطقه جغرافیایی آسیا و اقیانوسیه به کار می‌رود.

دامنه‌های سطح بالا کد کشور:ccTLD

دامنه سطح بالای کد کشور

TLD کد کشور و یا Country Code Top-level Domains به کد ISO محل جغرافیایی یا سرزمین خاصی اشاره می‌کند. کد ISO یک کد دو حرفی است که نام مناطق خاصی را نشان می‌دهد. این نوع پسوند دامنه برای سایت‌هایی که می‌خواهند در کشور (های) خاصی خدمات یا محصولات خود را ارائه دهند، مفید می‌باشد.

نمونه‌های متداول این نوع TLD عبارتند از:

• .esاسپانیا
• .ruروسیه
• .usایالات متحده
• .caکانادا
• .nlهلند
• .deآلمان
• .frفرانسه
• .ir ایران
• .chسوئیس
• .jpژاپن
• .cnچین
• .brبرزیل
• .idاندونزی

دامنه سطح بالا زیرساخت (Infrastructure Top-Level Domain)

تنها پسوند دامنه سطح بالای موجود از نوع زیرساخت ARPA است. این پسوند مخفف Address and Routing Parameter Area است و توسط IANA برای IETF یا گروه ویژه مهندسی اینترنت رزرو شده است. بنابراین، فقط برای مسائل زیرساخت‌های فنی استفاده می‌شود.

همچنین علاوه بر مثال‌های دامنه‌های  TLD که در بالا ذکر شد، لیست کاملی از TLD‌ها در وب‌سایت IANA’s (اداره اختصاص‌داده شده اعداد) موجود است.

متداول‌ترین پسوندهای دامنه tld کدام است؟

انتخاب پسوند دامنه قابل شناسایی می‌تواند به برند تجاری آنلاین شما کمک کند. در اینجا پنج پسوند رایج دامنه را معرفی خواهیم نمود. توجه داشته باشید که برای یک وب‌سایت خاص، امکان ثبت‌نام دامنه با پسوند‌های مختلف می‌باشد. بدین معنا که شما می‌توانید سایتtest.ir وtest.com را تواما در کنار هم داشته باشید.

پسوند دامنه‌ای که انتخاب می‌کنید بسیار مهمتر از آن چیزی است که فکر می‌کنید یا هویت سایت شما را مشخص نموده و به کاربر اطلاع می‌دهد که محتوای سایت شما در چه موردی می‌باشد.

متداول‌ترین پسوند‌هایی که می‌توانید برای سایت خود انتخاب نمایید به شرح زیر می‌باشند:

• .com  پسوند دات کام محبوب‌ترین دامنه سطح بالا (TLD) می‌باشد. این پسوند در ابتدا برای تعیین مشاغل تجاری استفاده می‌شد، اما اکنون صرف نظر از محتوای سایت، پسوند .com، به عنوان پسوند رایج و اصلی دامنه تبدیل شده است. هنگام تصمیم‌گیری در مورد پسوند دامنه، تقریباً در هر شرایطی، در صورت موجود بودن .com برای دامنه مورد نظر، بهتر است آن را در نظر بگیرید.
• .net مشابه .com، پسوند .net نیز برای عموم قابل استفاده می‌باشد. این پسوند در ابتدا برای ارائه‌دهندگان خدمات یا شبکه‌های اینترنتی در نظر گرفته شده بود، اما اکنون به یک جایگزین عالی برای پسوند دات‌کام، تبدیل شده است. net. ممکن است گزینه خوبی برای شرکت‌های مبتنی بر فناوری یا برنامه نیز باشد چرا که شامل عنوان شبکه و فناوری است.
• .org امروزه ثبت پسوند .org برای هر شخص یا نهادی آزاد است، اگرچه در ابتدا این پسوند به عنوان پسوند سازمان‌های غیر انتفاعی طراحی شده بود، اما امروزه صرف ‌نظر از محتوای سایت، برای هر سازمان یا شخص حقیقی و حقوقی نیز قابل استفاده می‌باشد. این پسوند، یک گزینه محبوب برای بسیاری از سازمان‌های غیر دولتی، سازمان‌های غیرانتفاعی، سیاست‌مداران و احزاب سیاسی و جوامع آنلاین می‌باشد.
• .co این پسوند، نیز یکی دیگر از ۵ پسوند رایج دامنه‌ها می‌باشد. پسوند co گزینه جالبی است که در ابتدا کد کشور مربوط به کلمبیا را تعیین می‌کرد، اما امروزه به یک گزینه محبوب برای دامنه‌های جهانی تبدیل شده است. درحال حاضر، co TLD. مخفف اختصاری معروف برای شرکت‌ها (company)، یا مشاغل تجاری (corporations or commercial) در نظر گرفته می‌شود. این مشابهت باعث شده است که بسیاری از مشاغل آینده نگر، برندهای آنلاین خود را بر اساس پسوند co. بسازند.
• .IR این پسوند دامنه سطح بالا کد کشور (ccTLD)  و مختص کشور ایران است. ir دامنه سطح بالا کد کشور ما و توسط موسسه تحقیقات علوم بنیادی (NIC.ir) اداره می‌شود. پس از پسوند دامنه.com، ثبت این پسوند برای عموم شرکت‌ها، اشخاص حقیقی و حقوقی داخل ایران بسیار رایج می‌باشد.

هدف از داشتن دامنه‌های tld مختلف چیست؟

از آنجا که دامنه‌های سطح بالا بر اساس محتوای وب سایت‌ها، هدف و یا موقعیت جغرافیایی طبقه بندی می‌شوند، می‌توان از آنها برای شناسایی وب سایت‌ها، حتی بدون دیدن محتوای آنها، نیز استفاده کرد. به عنوان مثال، یک نگاه کلی به نام دامنه‌ای با پسوند .edu، نشان می‌دهد که از وب سایت مربوطه برای اهداف آموزشی استفاده می‌شود یا متعلق به موسسات آموزشی است.

نکته ای که باید به آن توجه شود این است که می‌توانید از چندین وب‌سایت با یک نام مشترک اما با پسوندهای مختلف استفاده نمایید. بنابراین، ممکن است سایتی با نامtest.com باtest.edu یکسان نباشد.